Eflani Yemekleri, Eflani Mutfağı, Eflani Yemek Kültürü

Eflani’nin neyi meşhur? Eflani’nin en meşhur yemeği hindi veya tavuk eti suyuna banılarak yapılan Bandırma’dır. Karabük İli Eflani İlçesi çok geniş bir yemek kültürüne sahiptir. İşte Sizin İçin Derlediğimiz Eflani Yemekleri…

Eflani’nin diğer meşhur yemekleri; Pörüşke, Malak, Gözleme (Özellikle Mantar Gözlemesi ve Çökelek,Et Gözlemesi), Mıklama, Mantar çapacı, Miyana helvası, Aşure, Uğmaç (un) çorbası, Göçü ( kır) çorbası, Ispıt dolması, Gara Mancar (kara pancar) dolmasıdır.

Hamur işleri Mutfağı Çok Geniştir; Köy (yufka) ekmeği, hamurlu ekmeği, mısır çizlemesi, su çizlemesi, göbüt, gözleme, Gülembe (gül pembe), lokum. bunlar arasında sayılabilir. Tatlılar: Çullama, Sarığı Burma, Uğut, Miyana Helvası…

Kiren (kızılcık) şerbeti, Pestil, Elma pekmezi, Guşburan (kuşburnu) marmelatı ise başlıca içecek ve kahvaltılıklardır.

En Meşhur Yöresel Yemeğimiz Bandırmadan Başlayalım; Eskiden Sabah Saatlerinde Yenen, Şu an da İse Soğuk Kış Akşamlarının Ziyafet Yemeği… Bu Yemek Her Zaman Yapılmaz, Önemli Misafir Geldiğinde veya Önemli Günlerde Yapılır, Eskiden Harman (ırgatlık) bitiminde “dikenlik” Adıyla da Yapılmaktaydı.

Kışın, bandırma canı çekenler birbirlerine “ mesleri yağlayalım” diye takılırlar. Eskiden kadını erkeği ayaklarına mes giyerdi. Bandırma elle yenir ve elde kalan yağ el yıkanmadan önce yumuşak tutuyor diye mes’e sürülür.

Kaz bandırmasının kır yıllık derdi depreştirdiği söylenir. Yani kişide bilinmeyen bir hastalık varsa ortaya çıkarır derler.

Yapılışını en alttaki videodan izleyebilirsiniz…

Pörüşke;
Malzemeler: 5-6 kişilik 1-1,5 kg undan hazırlanmış katı hamur,1 kase çökelik veya kıyma veya yağda pişirilmiş 3-4 yumurta,

Yapılışı: Hamur pözü (pazı) haline getirilip ekmek açar gibi ama kalın olarak açılır.3 parmak genişliğinde boydan boya dilimlenir. Kesilen malzemeye dokunulmadan tekrar diğer taraftan da boydan boya kesilerek kare şekline gelmesi sağlanır. Her kare hamur içine 1 çay kaşığı hazırlanan malzemeden konularak köşeden köşeye muska (üçgen) şeklinde kapatılır ve uçları bastırılarak yapıştırılır. Büyükçe bir tencerede kaynayan suyun içine bu malzeme teker teker bırakılır. 3-4 taşımlık pişirdikten sonra suyu süzülür. İsteğe göre üzerine nane, sarımsaklı yoğurt, kızartılmış tereyağı, gezdirilerek servis yapılır.

Malak;
Malzemeler:5-6 kişilik 3 su bardağı buğday unu, mısır unu veya buğday ve mısır unu karışımı,200 gr tereyağı, veya sulandırılmış 1 su bardağı pekmez, tuz, su.

Gülembe (Gülpembe):
Malzemeleri aynen lokum yemeğinde olduğu gibi hazırlanır. Koparılan hamur elle pide yapar gibi şekil verilerek çay tabağı büyüklüğüne getirilir ve kızarmış yağa bırakılır. Yanında kuşburnu, böğürtlen vs. reçel ve marmelatları ile pekmez yenilir.

Çapaç
Malzemeler: 5-6 kişilik 1kg Fesleyen, Kanlıca, Yeryaran (üstü küpürlü) mantarları veya bunlardan hazırlanmış karışım.1 adet büyük soğan,1 çorba kaşığı salça,4 çorba kaşığı yağ,1 çorba kaşığı tereyağı,4 diş sarımsak, tuz,

Yapılışı: Yemek Fesleyen mantarından yapılıyorsa, mantarın dış kabukları soyularak doğranır. Salça ve soğanlar kavrularak üzerine, doğranmış mantar ilave edilir. Biraz karıştırdıktan sonra 2 su bardağı su ve tuz ilave edilerek 2-3 taşım kaynatılır ve altı kapatılarak ılımaya bırakılır. Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek servis yapılır.

Uğut
Malzemeler :20-30 kg Buğday,isteye göre şeker.

Yapılışı : Buğday su ile ıslanarak bir çuvala veya bir kaba doldurularak etrafı kilim ve benzeri bezlerle iyice sarılır. Yaklaşık 1 ay veya çimlenene dek bekletilir. Yeşil çimleri yarım veya 1 santim uzadığında temiz bir bez üzerine serilerek kurutulur. Kurutulan malzeme değirmende ince öğütülür. Yapılacak miktara göre büyükçe bir tencerede kaynatılmış suyun içine bir yandan karıştırarak hafif hafif bırakılır. Orta ateşte ara verilmeden karıştırılır ve tadı kontrol edilir.Tadı az ise şeker ilave edilerek muhallebi kıvamına gelinceye kadar kaynatılır. Sıcak olarak servis tabaklarına alınır.Ilık ve soğuk olarak yenir.

Bir dönem yörenin en meşhur tatlısı olan Uğut, iyi yapıldığı takdirde hiç şeker katılmadan muhallebi kıvamında çok tatlı olur. Sakarya’nın Taraklı İlçesinde de benzeri yapılmaktadır.

Eflani Sarığı Burma Yemeği
Yapılışı: Un,yoğurt,yumurta,elma sirkesi, kabartma tozu, sıvı yağ karıştırılarak iyice yoğrulur. Bir kapta iyice yoğrulan hamur, kulak memesinden de yumuşak olmalıdır.Hamur 1 saat dinlendirildikten sonra ceviz büyüklüğünde yuvarlanarak nişasta ile açılır. İçine ceviz içi konduktan sonra oklavaya dolanır. Oklavaya dolanmış hamur,elle birer ucundan ortaya doğru hafifçe kavuşturarak buruşturulur ve arasından oklava çekilir. 2-3 parmak enliğinde veya bütün olarak içine şerbet gezdirilmiş tepsiye sıra ile dizilir. Üzerine eritilmiş yarım kğ tereyağı gezdirilerek orta ateşte üzeri kızarana kadar pişirilir. Şerbetlenerek servis yapılır.

Eflani Miyana Helvası
Eflani’de Miyana Helvası Ramazan ve Kurban Bayramı Günlerine Özel Yapılmaktadır. Yapılışı İse; Eritilmiş Tereyağı ve Kaynatılmış Süt Yaslayaç veya Bir Tepsi Üzerindeki Unun Üzerine  Azar Azar Dökülüp Hamur Tomurcukları Oluşturulur, Bu Tomurcuklar Elekten Geçirilerek  Küçültülür, Bu Hamur Taneleri Kızgın Güveçte Renkleri Kahverengi Olana Kadar Kızartılır ve Soğumaya Bırakılır. Sonrasında bir tabakta veya uygun bir kasede sıcak şerbet üzerine dökülür ve şerbet iyice çekildikten sonra servise hazır hale gelir. (Dilimiz Döndüğünce Anlattık, Biraz Yanlışlık ve Eksiklikler Olmuş Olabilir, Kusurumuza Bakmayın)

Eflani Göcü Çorbası
Genelde akşam içilir. Mideyi dinlendirir…
Malzemesi: 2 su bardağı göcü (kırılmış arpa), 2-3çorba kaşığı yoğurt, yarım çorba kaşığı nane, tuz.
Yapılışı: Göcü, iyice ayıklanıp yıkanır.Üstüne 2-3 parmak çıkıncaya kadar su konup, tuz da ilave edilerek kısık ateşte pişirilir.
Üzerine yoğurt ilave edilerek karıştırılır ve nane serpilerek servis edilir.

Eflani Uğmaç Çorbası
Sabah ve akşamları içilen bu çorba, grip ve soğuk algınlığına çok iyi gelir…
Malzemesi: 2 su bardağı un, isteğe göre 4 çorba kaşığı sarımsaklı yoğurt, tuz.
Yapılışı: Genişçe bir kaba konulan un,hafif hafif ilave edilen su ile karıştırılarak küçük topaçlar haline getirilir.
Bu topaçlar, kaynatılan suya az az bırakılarak karıştırılır. Hepsini ilave ettikten sonrada tuzu katılarak, koyulaşanadek 10-15 dakika kaynatılır.
Piştikten sonra sarımsaklı yoğurt ilave edilerek servis yapılır.

Eflani Mıklama Yemeği
Malzemeler: Yarım kilo elde kıyılmış orta yağlı kıyma, 1 soğan, 2 diş sarımsak, 1 çorba kaşığı salça, 1 yumurta, 1 domates,2 yeşil biber, birer tutam karabiber, pulbiber, tuz.
Yapılışı: Kıyma, ağzı örtülü bir kapta suyunu çekinceye kadar kısık ateşte, arada bir karıştırılmak suretiyle hafifçe kavrulur. Bir tavada, doğranmış biber ve soğan pembeleşinceye kadar kavrulur. Üzerine hazırlanan kıyma ilave edilir. 2-3 dakika karıştırdıktan sonra tuz, karabiber ve pulbiber atılır. Ağzı kapalı olarak biraz pişirdikten sonra bir tepsiye alınarak bir su bardağı sıcak su ilave edilerek ortasına yumurta kırılır. Önceden ısıtılmış fırında yumurtanın üstü perdeleninceye kadar 8-10 dakika bekletilip sıcak olarak servis yapılır.

Eflani Talatur – Türbe Aşı Yemeği
Atalarımızın eski inançlarından kalma bir yemektir. Genelde Hıdırellez günü türbe ziyaretine giderken yapılır.
Malzemesi:5 yumurta,1 bağ yeşil soğan, 4 su bardağı yoğurt, birçay bardağı ayçiçeği yağı, tuz.
Yapılışı: Derince bir kaba yoğurt konularak iyice çırpılır. Yumurtalar suda haşlanır, dilimlenerek yoğurdun içine ilaveedilir. Yeşil soğanlarda bir santim uzunluğunda doğranarak ilave edilir. Yağ ve tuzda eklendikten sonra iyice karıştırılır. Kıvamını alınca afiyetle yenir.

Eflani Ter Helva
Malzemesi: 4 su bardağı su, 4 çorba kaşığı nişasta, 2 çorba kaşığı tereyağı, isteğe göre şeker.
Yapılışı: Nişasta az miktarda su ile sulandırılır. Üzerine su ve şeker ilave edililip karıştırılarak pişirilir. Muhallebi kıvamına gelince ocaktan alınarak kâselere doldurulur. Üzerine eritilmiş tereyağı gezdirilip sıcak olarak servis yapılır.

Eflani Cazu Balı
Armut, elma, kabak ve ayvalar ortasından yarılır. Kaynar suda pişirilir. Süzgeçten geçirildikten sonra iyice birbirine karıştırılır. İstenildiği takdirde bir tencerede 3-4 dakika kaynatılır. Tadına bakılarak sıcağı sıcağına şeker ilave edilir ve tekrar karıştırılır. Soğuk olarak servis edilir.

Çullama Tatlısı

Daha Detaylı Bilgiler ve Daha Fazlası İçin Hüseyin L. ERSOY’un “Yöresel Yemek Kültürü ve Eflani Mutfağı” kitabını edinebilirsiniz.

eflanim.com olarak Eflani Tanıtımımıza Devam Ediyoruz. Yazının son kısmında belirtildiği gibi yemek bilgilerinin önemli bir kısmı Hüseyin Hocamızın Kitabından Alınmıştır. Kendisine Emeklerinden Dolayı Teşekkür Ederiz. Bir çok eklemede bizim tarafımızdan yapılmıştır
Ayrıca Fotoğrafları Çeken Paylaşan Arkadaşlarımıza Çook Çoook Teşekkür Ederiz, Fotoğraf Sahiplerinin de Emeklerine Sağlık.
Nasib olursa sizlerinde desteğiyle anlatılan bu yemekleri arttıracağız, yöresel yemek fotoğraf ve tarfilerinizi bize ulaştırın!

Bu yazının tüm hakları Eflanim.Net’e aittir. “www.eflanim.com” biçiminde aktif bağlantı kurulabilir, açık kaynak gösterilmek kaydıyla içerik kullanılabilir. Açık kaynak göstermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır. Lütfen Emek Hırsızlığı Yapmayalım©

Eflani Yemekleri

Konu Hakkında Görüşünüzü Paylaşın