HACIŞABAN KÖYÜ
Eflani’nin 20 km kuzey batısında, Ova bölgesinde yer alan Hacı Şaban Köyü, halk arasında Aşağı Karataş olarak bilinmektedir. Engebeli araziye ve zengin orman bitkisine sahip olan Ova bölgesinin orta yerinde yer alan köylerden biri olan Hacı Şaban Köyü, kuzeyde benim köyüm Dere mahallesine kadar uzanan Karşı Dağ ormanlığının güneye bakan yüzünde kuruludur. Kuzeyde Köyün Başı, İnceyol, Koru Ormanlığı batıda Karaçakıl, Yusuflar, Otlak, Güneyde Yumrukaya, Çet tarlası gibi araziler ile çevrili güzel bir köyümüzdür. Hacı Şaban Köyü merkez, Bakacağın bir bölümü, Kök Hasanlar ( Kara Sadıkgil, Malakçıoğlugil) olmak üzere üç mahalleden oluşmaktadır.
Ova grup yolunun, Seferler, Kabalar, Karataş, istikametinden gidilen Hacı Şaban Köyü merkez Mahalle 10 hane açık olmak üzere 25 hanedir. Bakacak mahallesi ise 9 hanedir ancak 5 hane Karataş köyüne, 4 hanede Hacı Şaban Köyüne bağlıdır ve Bakacak Mahallesinde 4 hane açık vaziyettedir.
Kara Sadıkgil ve Malakçıoğlu adlarında iki parçadan oluşan Kök Hasanlar Mahallesi İse 4 hane açık olmak üzere toplam 8 hanedir. Malakçıoğlu, Hacı Şaban Köyü’nün 1 km güney batısında Ovacuma ve Ovaşeyhler yol ayrımında iken, Kara Sadıklar, Akçakese yolu üzerindedir. Adını Kara Sadık ismindeki kişiden almıştır. Kök Hasanlar adı ise bugün mahallenin olduğu yer tarla iken çevre halkı tarafından Kök Hasanlar tarlası dendiği için aynı adı almıştır. Rivayete göre bu mahalle Hacı Şaban Köyünden gelenler tarafından kurulmuştur.
Hacı Şaban köyü’nün komşuları, kuzeyde Akçakese ve Dere Mahallesi, güneyde Ova Şeyhlerin Sıddıkoğlu ve Çiftlik mahalleleri, doğuda Karataş Köyü, batıda Ova Şeyhlerin Kara Ahmetler ve Çakır Osman Mahalleleri bulunmaktadır. Hacı Şaban Köyü Mahalleleri ile birlikte toplam 38 hane civarındadır. Kadrolu bir Camii bulunan Hacı şaban Köyü’nde Halkın çoğu İstanbul’a göçmüştür.Öteden beri Uluyayla ve çevre ormanlarındaki makta’da çalışan köylülerin, bugün yaşlı kesimin kalması nedeni ile bu iş kolu da kapanmıştır.Hacışaban köyü ile Dere mahallesi arasındaki İşaret,Büyükkavak ve Ovazlar mevkiinden geçen dağ yolu, nüfusun boşalması ve dolayısı ile kullanılmama nedeni ile tamamen bilinmez haldedir.
Adının Kaynağı ve Tarihçe
Hacışaban köyünün daha önceki adı Aşağı Karataş’tır.Hacışaban adı ise,bu isimdeki şahsın bu bölgeye yerleşmesi ve zamanla Karataş adının unutularak Hacışaban adının kullanılmasından ileri gelmektedir.Karataş adı ise bir Türkmen Oymak adıdır.Bilindiği gibi milattan önce 200 lü yıllarda (2200 yıl önce) yaşamış olan Oğuz Han Türklerin atasıdır.Oğuz Han evlatlarına da Oğuz boyu denilmektedir.İşte Karataş adı da Oğuz boyundan bir aşiret adıdır.Eskiden beri Türkçe de büyük anlamına gelen Karataş ın başındaki “Kara” kelimesi,”Taşoğuz” yani uzakta yaşayan oğuz anlamına gelmektedir.506
Bir yere yerleşen aynı Türkmen oymağından olan,Türkmenler ayrı ayrı yerlere yerleşebilir, yerleştikleri yerin eski adını ya da bir başka adı alabilirlerdi. Örneğin Aşağı Alaçat Yukarı Alaçat Akköseler -Karaköseler gibi.Aynı kökten oldukları fakat ayrı yerlerde yerleştikleri anlaşılırdı. Bunu bir senaryo halinde anlatacak olursak;Bölgeye gelen büyük bir Karataş oymağı,iki gruba ayrılmış ve biri Aşağı Karataş diğeri de Yukarı Karataş adını almışlardır.Nitekim Karataş adındaki Türkmen aşireti Eflani’de olduğu gibi Osmanlı döneminde Suriye Halep eyaleti Menbic nahiyesinde ve Hınıs sancağındaki oymaklar arasında da bulunuyordu.
Karataş oymağının bu bölgeye hangi tarihte yerleştikleri kesin olarak bilinmemektedir. Ancak eldeki kaynaklara bakıldığında Karataş halkının 1550/1650 yılları arasında bu bölgeye gelip yerleştiklerini söylemek yada bu tarihten önce ve sonra bir divan içinde olduklarını söylemek yanlış olmayacaktır.Nitekim 1730 yıllarında bu havaliyi gezen Uluslu İbrahim Hamdi Ova yüzünü anlatırken “Karataş ta hacışabanoğlu çiftliği kurbinde tarik üzre bir masum bileği kadar su bir düz yerden bir arşun yukarı sıçrar” demektedir.
Bu duruma göre “Aşağı Karataş” adının Hacışaban olarak değişmesi, buraya yerleşen Hacışaban ismindeki bir şahsa dayanmaktadır.Bu şahsın bu bölgede bir çiftlik kurduğu anlaşılmaktadır.Türkler döneminden önceki medeniyetlere ait iz ve eserler ise Ova bölgesi dahilindedir.Nitekim bölgede Hititler denemine ait “Mura,é “Geymene” gibi yer adları ile Paflagonya,Roma ve Bizans dönemlerine ait Örenler,Mezar odaları ve benzeri eski yerleşim yerleri vardır.Luwi dilinden olan Mura,”Yüce Ana”manasında,yine bu civarda bulunan Geymene ise, “Kutsal Ana Yurdu” anlamına gelmektedir.509 Bu adlar Hitit belgelerinde Milattan Önce 1380 lerde (3380 yıl önce) Eflani havalisinde adı geçen Hulana kentinin bu bölgede olabileceği ihtimalini kuvvetlendiren adlardır.
Nüfus
H.1314-M.1897 Yılı
Hane :21 Nüfus :110
1940 1950 1960 1970
KADIN 104 120 133 145
ERKEK 78 94 109 101
TOPLAM 182 214 242 246
1985 1997 2000
184 55 57
2004 yılı itibari ile açık kayıtlar toplamı:853
2004 yılı itibari ile kapalı kayıtlar toplamı:691 kişidir
2012 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Sayımına Göre; Toplam; 60, Erkek; 26, Kadın; 31 Kişi Şeklindedir.
Kaynak: H. Lütfi Ersoy’un hazırlamış olduğu Eflani’nin Tarihi ve Köyleri kitabı